Study Tour Irkuck i okolice jeziora Bajkał – 19-26 maja 2011
Na zaproszenie „Bajkalwiza Tour” biura turystycznego z Irkucka, w dniach 19.05 – 26.05.2011 w rejonie tym przebywała grupa przedstawicieli Polskich Biur Podróży, zrzeszonych w Regionalnych Izbach Turystyki z terenu całej Polski.
Ze strony polskiej, organizacyjnie za wyjazd turu do Irkucka i okolic jeziora Bajkał, przygotowaniami zajęła się Izba Turystyki RP. W wyjeździe uczestniczyło 13 osób, w tym większość szefów i właścicieli Biur Podróży. Głównym celem wyjazdu była zapoznanie się z już istniejącą i nowo powstającą bazą turystyczną, oraz głównymi atrakcjami turystycznymi obwodu irkuckiego, w tym głównej atrakcji znanej na całym świecie – jeziora Bajkał a także wysp znajdujących się na jeziorze, takich jak OGOY czy OLCHON. Wyjazd tej grupy osób był pierwszą studyjną wizytą w ramach współpracy z touroperatorem „Bajkalvisa Tour” którego jednym z celów było nawiązanie bezpośredniej współpracy polskich biur podróży z rosyjskim touroperatorem w przygotowaniu ofert pobytu polskich turystów, w tych przepięknych regionach Federacji Rosyjskiej i rosyjskich w Naszym kraju. Izba Turystyki Rzeczpospolitej Polskiej rozpoczęła tą współpracę wychodząc naprzeciw coraz większemu zainteresowaniu ze strony polskich turystów tym rejonem w którego historii przewija się wiele polskich nazwisk związanych z badaniami Bajkału i sąsiadującej nim Syberii Wschodniej. Obecność Polaków w tym rejonie związana była z przymusową zsyłką po Powstaniu Styczniowym w latach 1863-1864. Do najbardziej znanych którzy wnieśli wkład w badanie historii jeziora Bajkał, jego flory i fauny należą Benadykt Dybowski Wiktor Godlewski, Aleksander Czekanowski, Jan Czerski, Mikołaj Witkowski. Nazwiska te do dnia dzisiejszego są w Federacji Rosyjskiej znane i powiązane z nazwami, które nadano osadzie na Kołynie, dwóm górskim grzbietom na Syberii, szczytowi Chamar – Dabanie, górze na wzniesieniu Bajkalskim, Irkuckiemu Towarzystwu Kultury Białoruskiej, jednemu z brzegów Bajkału, brzegowi rzeki Irtysz w rejonie Omska czy ulicą w Moskwie.
O polakach , którzy pracowali przy budowie w Okołobajkalskiej linii kolejowej, która obecnie stanowi unikalny kompleks zabytków historii, technologii i techniki, inżynierii, przyrody i krajobrazu do dnia dzisiejszego wspomina się z szacunkiem. Zesłańcy Ci uczestniczyli w powstaniu Zabajkalskim. Polscy zesłańcy polityczni wystąpili z buntem przeciw ówczesnej Rosji chcąc wydostać się przez terytorium Mongolii i Chin do innych krajów i do ojczyzny. Powstanie zostało stłumione a za udział w powstańczym zrywie sądzono 688 osób. Powstanie Zabajkalskie w istocie stanowiło ostatni akord powstania styczniowego z 1863 roku, pokazało niepohamowana potrzebę niezależności i niepodległości własnego narodu.
Wracając zaś do programu pobytu, oraz programu turystycznego zaproponowanego przez organizatorów, grupie studyjnej, pokazano w zaproponowano do zobaczenia to, co w chwili obecnej jest atrakcyjne dla turystów a także standard ich pobytu w którym turyści mogą się czuć dobrze i swobodnie. Grupa po przyjęciu w porcie lotniczym w Irkucku została przewieziona i zakwaterowana w bazie turystycznej Żemczuh. Przemieszczając się dwoma busami zwiedziliśmy Arszan – górskie uzdrowisko w Buriacjii we wschodnich Sajanach położone na wysokości 900 m n.n.m., kolejno wieś Tunka miejsce zesłania polskich więźniów po Powstaniu Styczniowym wśród nich Józef Piłsudski, skazany na 5 lat katorgi. Wieś leży na lewym brzegu rzeki Irkut, zaś sama Dolina Tunkinska jest unikalna ze względu na przyrodę oraz znajdujące się minerały, co spowodowało, że utworzono tam Tunkiński Park Narodowy – obejmuje on Dolinę Tunkinską, przyległe do niej góry – wschodnie Sajany i pasmo górskie Chamar – Daban.
W kolejnym dniu przejechaliśmy do miasta Studzianka, skąd kolejową linią około bajkalską, pociągiem turystycznym przejechaliśmy na 137 km trasy z wizytą na stacji Kułtuk, którego, nazwa wiąże się z powstaniem zabajkalskim, w którym udział wzięli polscy zesłańcy. Zwiedziliśmy Centrum Handlu, skąd odbyliśmy rejs statkiem po jeziorze Bajkał, a wcześniej grupa zwiedziła odcinek linii kolejowej z ponad 169 metrowym tunelem , oraz Wypoczynkowy Ośrodek Rządowy gdzie przyjmowani są przedstawiciele rządu Rosji, oraz zaproszeni goście. Członkowie grupy na pamiątkę sfotografowali się przy biurku pracy prezydenta Jelcyna oraz podziwiali całe zaplecze rekreacyjne i sportowe, łącznie ze strzelnicą. W ramach programu grupa zwiedziła Muzeum Architektury drewnianej – „Talce” – stara syberyjska wieś odtworzona na brzegu rzeki Angary. Listvyankę z wyjazdem na taras widokowy „Kamień Czerskiego”, z którego rozpościera się przepiękny widok prawie całego dorzecza południowego Bajkału z Szczytami Chamar – Dabaru. Z tarasu widać także „Szaman – kamień” stanowiący swego rodzaju początek źródła Angary. Zgodnie z programem grupa zwiedziła Bajkalskie Muzeum Limnologiczne, w którym znajduje się ponad 17000 eksponatów, znajdują się w nim cztery duże wystawy z największą, akwarystyczną. Kolejny punkt zwiedzania to Świato – Nikolska cerkiew, duchowe i religijne centrum Listwianki, zbudowane w latach 40-tych XIX w. Cerkiew znajduje się w odległości 500 m. od jeziora Bajkał. Ukoronowaniem tej części programu było spotkanie w hotelu „Majak” z przedstawicielami Konsulatu Generalnego RP w Irkucku z Konsulem panem Dariuszem Pawłowskim oraz polskiej Autonomii Kulturalnej „Ogniwo” w Irkucku. Podczas spotkania konsul przedstawił działania konsulatu i jego rolę dla Polaków zamieszkujących rejon Irkucka i okolic oraz przyjeżdżających turystów z polski. Pan Eugeniusz przewodniczący „Ogniwa” zaprezentował dokonania członków oraz funkcjonowanie samego „Ogniwa” na tym ogromnym terenie, gdzie na 1 km² przypada 2 osoby. Duże wrażenie na grupie zrobiła wieś Wierszyna, założona przez emigrantów z dawnego Królestwa Polskiego. Blisko połowę gospodarstw Wierszyny zamieszkują rdzenni Polacy. W 2010 roku Polacy obchodzili 100 lecie Wierszyny a właściwie początków osiedlenia się pierwszych Polaków. Centrum wsi stanowi polski Kościół, którego budowę rozpoczęto w 1920 roku. Kościół należy do diecezji Irkuckiej, która obejmuje obszar 32 razy większy od Polski.
Z Wierszyny grupa udała się od miejscowości, a właściwie osady, Sachjurta w powiecie Olohon, w rejonie Irkucka. Jest to mała osada licząca mniej jak 200 osób, ale ważna ze względu na przystań promową, która zapewnia transport ładunków i ludzi. Czasem nazywana jest Małomorską Stacja Rybacką – w skrócie MRS. Z centrum rekreacji w Sachjurta – gdzie byliśmy zakwaterowani odbyliśmy rejs statkiem po Bajkale. Złożyliśmy wizytę na wyspie Ogoy gdzie zwiedziliśmy buddyjską stupę ( buddyjską budowlę sakralną – w kształcie kopca), oraz wyspie Olchon a na niej Szamańskie Skały. Olchon jest największą wyspą na jeziorze Bajkał. W czasach Chinggis Khaana swoje schronienie znajdowali tu wszyscy mongolscy szamani, a obecnie stanowi centrum życia Buriatów i utożsamiany jest z szamanizmem. Po powrocie z rejsu, grupa już na lądzie udała się w drogę powrotną do Irkucka, po drodze zwiedzając Muzeum Etnologiczne w Ust – Orda, w restauracji degustowała potrawy kuchni buriackiej oraz wzięła udział w prezentacji szamańskiego rytuału oczyszczenia. W Irkucku zwiedzanie miasta z przewodnikiem. Zwiedzanie kościołów Zbawiciela, Nowego Kościoła, Katedry Objawienia Pańskiego, miejsca kaźni Polaków – uczestników Powstania Zabajkalskiego, Tablicy upamiętniającej Benedykta Dybowskiego, Rady Miasta, Teatru, Uniwersytetu zwiedzanie zakończono spacerem nadbrzeżem Angary. Podsumowanie pobytu grupy odbyło się w hotelu „Zwiezda”, gdzie kierownik grupy Marek Ciechanowski podsumował pobyt. Podziękował kierownictwu „Bajkałviza” za przyjęcie i bogaty program pobytu (przejechaliśmy ponad 1800 km) , zwracając uwagę na coraz większe zainteresowanie polskich turystów tym regionem Rosji. Daje to przesłanki do zwiększenia przyjazdów Polaków w ramach zorganizowanych grup, tym bardziej, ze w rejonie tym powstaje nowa i nowoczesna baza wypoczynkowa – w najbliższym czasie ma być wybudowane ponad 20 baz.
opracował: Z. Staniszewski