VII Forum Agentów Biur Podróży 2018 – podsumowanie
Redakcja „Wiadomości Turystycznych” zorganizowała tradycyjnie w listopadzie VII Ogólnopolskie Forum Agentów Biur Podróży. Celem konferencji jest dostarczenie uczestnikom: agentom turystycznym, organizatorom i organizacjom turystycznym wiedzy na temat najnowszych trendów w branży turystycznej, zwłaszcza w obszarze sprzedaży ofert i funkcjonowania biur podróży, również analizowanie zjawisk, problemów występujących na polskim i zagranicznych rynkach turystycznych i wspólne poszukiwanie sposobów rozwiązania tych problemów.
Tegoroczna, siódma odsłona imprezy, zgromadziła ponad 240 uczestników z całej Polski. W czasie konferencji mieli okazję wysłuchać prelekcji, prezentacji i debat przygotowanych przez ekspertów z branży turystycznej, mediowej, podatkowej, transportowej i zdrowotnej. Tematyka większości prelekcji dotyczyła agentów i ich pozycji na rynku turystycznym. (zobacz galerię)
Nawiązywał do nich m.in. pierwszy prelegent – Artur Rezner, commercial director w Neckermann Podróże, który poruszał problematykę relacji agent – touroperator, konkretniej tego jak współpraca między nimi będzie się kształtowała w przyszłości. Dyrektor ds. sprzedaży stał na stanowisku, że współpraca powinna się zacieśniać, bo właśnie agenci pozostają największym kanałem dystrybucji ofert touroperatorów, m.in. Thomasa Cooka – koncernu do którego należy Neckermann Podróże. Przywołał przykład Austrii – podobnej do rynku polskiego – w której Thomas Cook nie ma ani jednego biura własnego, za to prężnie działającą sieć biur agencyjnych i franczyzowych.
Podobne zdanie na temat agentów wyrażał Michał Leman, dyrektor zarządzający FlixBus Polska, który zapowiedział, że firma będzie powiększała sieć sprzedaży agencyjnej. Wszystko dlatego, że rośnie znaczenie transportu autokarowego w Polsce. Przyczyną jest nie tylko rozwijająca się infrastruktura drogowa, również większa aktywność różnych grup społecznych, np. seniorów, którzy coraz chętniej korzystają z oferty polskich uzdrowisk czy obcokrajowców podróżujących po kraju w celach biznesowych i turystycznych. Impuls do rozwoju transportu autokarowego przyniosło też wprowadzenie niedziel wolnych od handlu, które – jak potwierdzają badania przeprowadzone przez przewoźnika – motywują Polaków do aktywności turystycznej.
Z nieco innej perspektywy o agentach mówili goście z zagranicy – Marija Linnfohh i Cyrus Nurischad z VUSR, niemieckiej organizacji będącej odpowiednikiem polskiego OSAT-u. Założycielka i prezes stowarzyszenia poinformowała, że doradcy turystyczni z Polski powinni walczyć o poprawę swojej sytuacji na rynku, np. poprzez bojkotowanie touroperatorów wybierających własne kanały sprzedaży – tacy są bowiem zagrożeniem dla agentów. W Niemczech doradcy już przestają oferować produkty tych organizatorów, którzy drastycznie obniżają prowizje pośrednikom. Warunkiem powodzenia tej strategii jest jednak zjednoczenie agentów w walce organizatorami. Jak zauważyła Marija Linnhoff, doradcy powinni też sami lobbować u polityków zmiany w prawie, który dawałyby im lepszą pozycję na rynku. Organizacje branżowe, które o takie zmiany obecnie zabiegają, nie są najlepszymi adwokatami agentów, bo działają w interesie dużych biur podróży płacących największe składki członkowskie. Póki co rozwiązaniem dla agentów może być mocniejsze wejście w pakiety dynamiczne.
Te są w Niemczech dużo bardziej rozwinięte niż w Polsce – zauważyła Danuta Bernat, marketing manager z TOP Touristik – pierwszego w kraju biura podróży specjalizującego się właśnie w pakietach dynamicznych. U naszego zachodniego sąsiada 55 proc. wszystkich sprzedawanych ofert to tego rodzaju oferty. Choć w Polsce mają dopiero 5-proc. udział w rynku, dynamika wzrostu sprzedaży jest duża, należy się więc spodziewać, że w najbliższych latach ich znaczenie będzie rosnąć. Ekspert zaprezentowała ofertę biura i wyjaśniła na czym polega pakietowanie dynamiczne, okazuje się bowiem, że przedstawiciele rodzimej branży turystycznej wciąż mają stosunkowo małą wiedzę na temat dynamicznych produktów. Z drugiej strony sieć ponad 1000 agentów współpracujących z TOP Touristik potwierdza, że polscy agenci są otwarci na nowe technologie.
Problematyce relacji agent – touroperator poświęcona była też tradycyjnie debata prezesów największych polskich organizatorów, w której uczestniczyli Piotr Henicz (Itaka), Remigiusz Talarek (Rainbow), Mikołaj Dziubalski (Grecos), Marcin Tułaczko (Coral Travel Wezyr Holidays) oraz Maciej Nykiel (Neckermann Podróże). Potwierdzili, że zależy im na utrzymaniu dobrej współpracy z sieciami agencyjnymi, z zastrzeżeniem, że ta powinna się opierać na uczciwości i długoterminowym planowaniu. Przypomnieli, że swoim agentom oferują szereg zachęt, jak wyższe prowizje, brak limitu obrotów, modernizowanie systemów rezerwacyjnych czy wspieranie regionalnych kierowników sprzedaży innowacyjnymi narzędziami do monitorowania współpracy.
Tradycyjnie debata była też okazją do podsumowań sezonu i szerzej – sytuacji na rynku turystycznym w 2018 r. Organizatorzy pozytywnie ocenili mijający rok, wskazując wzrosty w liczbie obsłużonych klientów, które jednak nie do końca przełożyły się na wyniki finansowe. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka, m.in. nadpodaż, ciepłe lato nad Bałtykiem, problemy Small Planet czy niskie ceny oferowane przez TUI. Moderatorem debaty był Tomasz Rosset.
Nie była to jedyna debata ekspercka tego dnia. Wcześniej dyskutowano na temat nowej ustawy o imprezach turystycznych. Choć akt prawny będący implementacją unijnej dyrektywy o imprezach turystycznych wszedł w życie w lipcu tego roku, wciąż wzbudza wiele niejasności i daje duże pole do interpretacyjnego popisu. Przedstawiciele branży turystycznej – Izabela Stelmańska, Krzysztof Piątek, Paweł Niewiadomski, Marek Kamieński oraz Dominik Borek reprezentujący m.in. PZOT, PIT, OSAT, MSiT oraz urząd marszałkowski rozwiewali wątpliwości uczestników Forum, wyjaśniając poszczególne zapisy ustawy i wskazując jak je w praktyce stosować. Moderatorem debaty był mecenas Adam Lonty.
W czasie Forum poruszano również tematy prawa w turystyce. Duże zainteresowanie – jak zwykle zresztą – wzbudziła prelekcja dotycząca podatków w turystyce. Prowadząca ją mec. Justyna Zając- Wysocka analizowała kwestie związane z VAT marżą w kontekście niedawnego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie rozliczania VAT-u przez biura podróży, a konkretniej momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku wpłaty przez klienta zaliczki, która podlega opodatkowaniu w procedurze VAT marża. Rzecznik Trybunału Sprawiedliwości uznał we wrześniu tego roku, iż obowiązek podatkowy z tytułu zaliczki powstaje w chwili jej otrzymania oraz że „VAT należy obliczać w odniesieniu do marży ustalonej jako różnica między kwotą otrzymanej zaliczki a odnośnym odsetkiem całkowitych przewidywanych kosztów dla danej transakcji”.
Dr n. med. Piotr Kajfasz, Lekarz Specjalista Ośrodka Medycznego Służb Zagranicznych MSZ, podjął w czasie Forum tematykę zdrowotną. W swoim wystąpieniu podkreślał wagę szczepień ochronnych, którym powinni się poddawać turyści wizytujący kraje egzotyczne. Jak mówił, co roku po świecie podróżuje 4 mld osób. 70 proc. z nich doświadczyło tzw. incydentów zdrowotnych typu biegunki czy wymioty związanych z zetknięciem z obcą florą bakteryjną. U sporego odsetka tych osób problemy te rozwinęły się w przewlekłe dolegliwości.
Zachowanie ostrożności, higieny, a przede wszystkim szczepienia ochronne pozwalają minimalizować ryzyko wystąpienia tych dolegliwości, przede wszystkim jednak chronią przed zarażeniem się chorobami tropikalnymi, których leczenie jest często długie i żmudne.
PR manager Łukasz Pytko wystąpił z prelekcją dotyczącą promocji marki w social mediach. Jak stwierdził w czasie prezentacji, działalność promocyjna na Facebooku, Instagramie czy Snapchacie wydaje się na tyle prosta, że może ją wykonywać każdy. W praktyce to zadanie wymagające odpowiednich umiejętności i wyczucia, które zazwyczaj mają tylko specjaliści, np. blogerzy, influencerzy, copywriterzy, dziennikarze. Ważne jest nie tylko co publikuje się w mediach społecznościowych, również jak często i w jakiej formie. Pomocne bywa też określenie kręgu odbiorców do jakich kieruje się komunikaty, oraz celów dla jakich firma jest obecna w social mediach – inaczej komunikaty które wysyłamy za pośrednictwem tych mediów nie będą miały takiej siły oddziaływania jakiej oczekujemy. Jak wobec tego efektywnie promować się np. na Facebooku? Łukasz Pytko dał uczestnikom szereg rad w tej kwestii.
Inspirujący okazał się też wykład dr Agnieszki Puszczewicz, dyrektor Przedstawicielstwa Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej w Polsce, która zachęcała uczestników do odkrywania na nowo Chorwacji. Jak przekonywała, choć jest to kraj bardzo dobrze znany polskim turystom (i branży), z każdym pobytem można go doświadczać na nowo, co ważne – wszystkimi zmysłami! Wrażeń wzrokowych dostarczą krajobrazy, których Chorwacja – kraj ponad 1000 wysp – ma pod dostatkiem; po wrażenia słuchowe warto wybrać się nad morze, by posłuchać szumu fal… i odgłosów delfinów; wrażeń smakowych zażyć można degustując specjały chorwackiej kuchni.
Tradycyjnie w czasie Forum Agentów, równolegle z prelekcjami, odbywały się rozmowy stolikowe z udziałem przedstawicieli największych polskich organizatorów – Joanny Cetlin i Piotra Kołodzieja (Neckermann Podróże), Mikołaja Stanojevica (Grecos), Andrzeja Tokarczyka
(Rainbow), Michała Henicza (Itaka) i Dariusza Matwiejczuka (Coral Travel Wezyr Holidays) oraz warsztaty prowadzone przez partnera konferencji – MerlinX, którego przedstawicielami byli Joanna Pudło, Dawid Berdowski oraz Tomasz Berdowski. W tym roku szkolenia dotyczyły VCMS-a, nowej szaty graficznej systemu rezerwacyjnego oraz kwestii związanych z RODO.
Po zakończeniu wykładów odbyło się uroczyste rozstrzygnięcie trzeciej edycji konkursu „Agent Roku”. Jego laureatem został Maciej Wojnar z krakowskiego biura Jagiellonia, który niemal dwie dekady temu związał się z branżą turystyczną. Pracował w niej m.in. jako pilot, przewodnik, rezydent, również sprzedawca i dyrektor marketingu, wreszcie jako właściciel biura podróży Jagiellonia. Prywatnie miłośnik podróżowania, gór, narciarstwa i motoryzacji.
Dzięki naszym partnerom wszystkie te wydarzenia zyskały odpowiednią oprawę. Korzyścią dodatkową były stanowiska Partnerów w foyer FlixBus Polska, Energylandia, ETI, RateHawk, TOP Touristik, Net Holiday, Turkish Airlines, Przedstawicielstwo Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej, Neckermann Podróże oraz Travel Care, na których można było bezpośrednio zapoznać się z ofertą i nawiązać kontakty, które w przyszłości zaowocują współpracą.
Źródło: Wiadomości Turystyczne